ایسته میره م یار آغلاسین،چال تاری قوی تار آغلاسین
گول اویناسین خارآغلاسین،بوغازگولسون دارآغلاسین!
قوی یئره غم پیاله سین ،سیل گوزونون شلا له سین
آل گونشین حواله سین، شاخ قارا قوی قار آغلاسین
یارنه دن آغلاسین گرک؟،بویون بوکولسون آی فلک
دویونجا قویمادین گولک،سیخ ناری قوی نار آغلاسین
خزان یئلی اسن زامان،شخته آمان کسن زامان
یار یاریلان کوسن زامان،کیمسه کیمیم وار آغلاسین
توزدی دوماندی فیرتانا،اود یاغیلیب گولوستانا
دؤندر اوزون شبستانا ،ساغره یالوار آغلاسین
صبحه تیکیلدی گؤزلریم،داغلاری آشدی سؤزلریم
گیزلین آلوودی کؤزلریم، نی اؤلدی نیزار آغلاسین
ساقی گتیر قدح لرین،سرخوش اولاق درین درین
سئوگی توتا کینین یئرین،کین اؤزی زارزار آغلاسین
دریالارا اوزان آراز،جوم درینه قالما دیاز
مرکّب اول سؤزلری یا ز،داغ دا بولاق لار آغلاسین
آردینی اوخو
انتظار چکمک دن چتین ایش یوخ
تکجه انتظار چکن عاشقلر بو شعرین نه قدر آجی اولدوغونی دوشونرلر
او زامان کی شهریاری سئوگیلیسیندن آیری سالیرلار (زوریله بیر آیریسینا گئدیر )...
شهریارین ایصرارینا گوره سئوگلیسینین آناسی سون دفعه اولاراق اونو شهریارلا تهرانین بهجت آباد پارکیندا گوروشدورمک سوزونی وئریر...
شهریار او گئجه نی سحره قدر اوردا اونون اینتیظاریندا قالیر اما ...
رحمتلیک بو شعر او گئجه نین وصفینده دییر!
بهجت آباد خاطره سی
اولدوز سایاراق گوزله میشم هر گئجه یاری
گج گلمه ده دیر یار یئنه اولموش گئجه یاری
گؤزلر آسیلی یوخ نه قارالتی نه ده بیر سس
باتمیش گولاغیم گؤرنه دؤشور مکده دی داری
بیر قوش آییغام! سویلیه رک گاهدان اییلده ر
گاهدان اونودا یئل دئیه لای-لای هوش آپاری
یاتمیش هامی بیر آللاه اویاقدیر داها بیر من
مندن آشاغی کیمسه یوخ اوندان دا یوخاری
قورخوم بودی یار گلمه یه بیردن یاریلا صبح
باغریم یاریلار صبحوم آچیلما سنی تاری!
دان اولدوزی ایسته ر چیخا گؤز یالواری چیخما
او چیخماسادا اولدوزومون یوخدی چیخاری
گلمز تانیرام بختیمی ایندی آغارار صبح
قاش بیله آغاردیقجا داها باش دا آغاری
عشقین کی قراریندا وفا اولمیاجاقمیش
بیلمم کی طبیعت نیه قویموش بو قراری؟
سانکی خوروزون سون بانی خنجردی سوخولدی
سینه مده أورک وارسا کسیب قیردی داماری
ریشخندله قیرجاندی سحر سویله دی: دورما
جان قورخوسی وار عشقین اوتوزدون بو قماری
اولدوم قره گون آیریلالی او ساری تئلدن
بونجا قره گونلردی ایدن رنگیمی ساری
گؤز یاشلاری هر یئردن آخارسا منی توشلار
دریایه باخار بللی دی چایلارین آخاری
از بس منی یاپراق کیمی هیجرانلا سارالدیب
باخسان اوزونه سانکی قیزیل گولدی قیزاری
محراب شفقده ئوزومی سجده ده گؤردوم
قان ایچره غمیم یوخ اوزوم اولسون سنه ساری
عشقی واریدی شهریارین گللی- چیچکلی
افسوس قارا یل اسدی خزان اولدی بهاری
آردینی اوخو
اؤزو
حیاتدایکن بئله، دونیادا اون قازانان، اثرلری بیر چوخ دیله چئوریلهرک
یاییملانان شهریار، چاغداشی اولان باشقا شاعرلردن بعضی فرقلی اؤزللیکلره
صاحبدیر. شهریارین ان اؤنملی اؤزللیگی، اونون کلاسیک ادبیاتدان معاصر
ادبیاتا گئچیش پروسسینین نمایندهسی اولماسیدیر. او، بیر طرفدن حیات
طرزی، قوللاندیغی شعیر نؤوع و اوسلوبو باخیمیندان کلاسیک شاعرلری
چاغریشدیریرکن، اؤته یاندان دا معاصر ادبیاتین احتیاجلارینی شعیرلرینه
عکس ائتدیرهرک، گونوموز شعرینین ان گؤزل نومونهلرینی وئرمهیی ده
باجارمیشدیر. شهریار هر شئیدن اؤنجه بیر عشق شاعریدیر. اینسانی عشق و
ایلاهی عشق اونون شعرلرینین اساس قونوسونو تشکیل ائدیر. خوشگؤرو، باریش،
عدالت، اینسانلار آراسیندا سئوگییه دایالی بیر آنلاییش شهریار شعرینین
دقته چارپان اؤزللیکلریندندیر .
آدی محمد حسین بهجت تبریزی اولان
شهریار، 1906-دا تبریزده دوغولدو. آتاسی میرآغا خوشکنابی دؤورونون سایقین
شخصلریندن و وکیل ایدی. شهریار اوشاقلیق ایللرینی آتاسینین کندی
خوشکنابدا، "حیدر بابا" داغینین اتکلرینده گئچیرمیشدی. اورادا گئچیردیگی
گؤزل گونلر و خوش خاطرهلر گ، اونون یادداشیندا ائله ایز بوراخمیشدی کی گ،
ایللر سونرا قلمه آلدیغی "حیدر بابایا سلام" شعرینین قونوسونو اوندان
آلاجاقدی.
شهریار ایلک و اورتا ائییتیمینی تبریزده تاماملادی. آنا دیلی
اولان تورکجهنین یانیندا فارس، عرب و فرانسیز دیلینی ده چوخ یاخشی
اؤیرنن شهریار، داها سونرا تحصیلینین داوامی اوچون تهران دارالفونونونا
گئدیب اورادا طب ائییتیمینه باشلادی. اؤیرنجیلیک ایللرینده شاعرلیک
قابیلیتینی دفعهلرله سینایان و اطرافینداکیلارین تشویقی ایله
قارشیلاشان گنج شهریار، هر گئچن گون طبدن اوزاقلاشاراق ادبیات عالمینه
یاخینلاشیردی. هر کسی شاشیرداجاق درجهده گؤزل شعیرلر یازان گنج شهریار،
یاشادیغی عشق آجیسینا دؤزهبیلمهیینجه، تحصیلینی یاریم بوراخاراق
یالنیزلیغا چئکیلدی. بو اولای تمیز و معصوم بیر عشق آرخاسیندان گئدن گنج
شهریارین حیاتیندا درین بیر ایز بوراخدی. چونکو عاشیق اولدوغو قیزین آتاسی،
قیزینی پاراسی پولو اولمایان بیر شاعره وئرمکدنسه، شاه سارایینا منسوب
بیر آلبایلا ائولندیرمهیی سئچمیشدی. اوستهلیک شهریار سارایلیلار
طرفیندن باشقا بیر شهره سورگون ائدیلمیشدی. شهریاری بیر شاعر اولاراق
شهریار ائدن بو اولسا گرک. چونکو او تاریخدن سونرا شهریارین شعیرلری گئرچک
بیر عشقی و گئرچک بیر عشق آجیسینی عکس ائتدیرمهیه باشلامیشدی.
شهریار
گئچیمینی تامین ائتمک اوچون اؤنجه سورگون ائدیلدیگی مشهد شهرینده اسناد
مودورلوگونده، داها سونرا تهرانا دؤنهرک تاریم بانکیندا ایشه باشلادی.
آنجاق هئچ بیر زامان شعیردن اوزاقلاشمادی .
سئوگیلیسینی ایتیرن، آنجاق
سئوگیسینی و عاشیقلیق روحونو ایتیرمهین شهریار، ایللر سونرا داییسینین
قیزی عزیزه خانیملا ائولندی و اوچ اوشاق صاحبی اولدو.
اؤنجهدن
"بهجت" تخلوصونو ایستیفاده ائدن و داها سونرا "شهریار" تخلوصونو سئچن
شاعرین ایلک شعری 13 یاشیندایکن ادب درگیسینده یاییملاندی. تهرانا
گئتدیکدن سونرا مشهور موسیقیچی ابولحسن صبا ایله تانیشان شهریار، اونون
یانیندا موسیقی ائییتیمی آلماغا، اؤزللیکله ده "سهتار" اولاراق بیلینن
بیر آلتی اؤیرنمه باشلادی. بو ایللرده شهریار یازدیغی فارسجا شعیرلرله
بؤیوک شؤهرت قازانمیشدی. تئز تئز ادبیات و مدنیت شؤلنلرینه چاغیریلاراق
شعیرلر سؤیلهین شاعر، "حافظ ثانی"، یعنی "ایکینجی حافظ" کیمی تقدیم
ائدیلیردی. آنجاق بیر گون آناسی شهریارا بئله دئیر: "اوغلوم، هر کس سندن
بحث ائدیر. بؤیوک بیر شاعر اولدوغونو سؤیلهییرلر. اما من شعیرلریندن هئچ
بیر شئی آنلامیرام . بیر آز دا اؤز آنا دیلینده یاز کی، من ده آنلاییم"
بو سؤزلر شهریاری چوخ ائتکیلر، آناسینین حاقلی اولدوغونو آنلار و خیال
عالمینده اوشاقلیق خاطرهلرینی بیر دفعه داها گؤزدن گئچیریر. داها سونرا
او خاطرهلری آنا دیلی اولان تورکجهده یازماغا قرار وئرر. شهریارین
1950-1951 ایللرینده یازدیغی و "حیدر بابایا سلام" آدلاندیردیغی مشهور
اثری، بو حادثهنین نتیجهسینده اورتایا چیخمیشدیر. شهریار، خالقین
دیلینده، ساده بیر اوسلوبلا و هئجا وزنینده قلمه آلدیغی بو اثرین، اونون
شاه اثری اولاجاغینی و قیسا بیر مدت ایچینده دونیانین بیر چوخ دیلینه
چئوریلهجگینی تخمین بئله ائتمیردی. "هحیدر بابایا سلام" شعری،
تورکجهنین ایراندا قاداغان اولدوغو بیر دؤورده اورتایا چیخدی. آنجاق
شهریارین فارسجا شعرلریندن الده ائتدیگی شؤهرت، اونون تورکجه شعرینین
یاییملانماسینا وسیله اولدو. بو اثرین تأثیری او قدر بؤیوک ایدی کی،
ایران، آذربایجان، تورکیه و تورک دونیاسینین بیر چوخ بؤلگهسینده اونا
یوزلرجه نظیره یازیلدی. اثرین ادبی و دیلسل اؤزللیکلری بیلیم آداملاری
طرفیندن آراشدیریلدی. تورکیهده مشهور تورکولوگ مرحوم پروفسور دکتر محرم
ارگینین، اثرین دیل اؤزللیکلریله ایلگیلی حاضیرلادیغی کیتاب، هله
اونیورسیتهلرین تورکولوژی بؤلوملرینده اؤنملی بیر قایناق اولاراق
ایستیفاده ائدیلمکدهدیر.
بوتون بو شؤهرت و موفقیته باخمایاراق، شهریار
هئچ بیر زامان مادیات و یا مقام آرخاسیندا اولمادی . ساده و نورمال بیر
حیات طرزینی سئچدی و نهایت 1988ده حیاتا گؤزلرینی یومدو و مؤحتشم بیر جنازه
تؤرنی ایله تبریزین "شاعرلر مقبرهسی" قبیریستانلیغیندا تورپاغا
وئریلدی.
آردینی اوخو
تام حقوق لار قورونور.
آرزوبلاق دان گوج آلیب.